میتوان با بیماری بیش فعالی به زندگی معمولی ادامه داد؟
بیش فعالی چیست؟
بیش فعالی یک اختلال رفتاری با نشانه هایی همچون فعالیت بیش از حد بدنی ، عدم تمرکز ، رفتارهای تکانشی یا ترکیبی از همه این موارد است که توانایی دقت و تمرکز فرد را تحت الشعاع قرار می دهد و باعث کندی یادگیری او می شود. در بعضی از افراد ممکن است بیش فعالی همراه با چندین اختلال رفتاری دیگر (اختلال دوقطبی_افسردگی و…. ) توامان باشد. به بیش فعالی در اصطلاح (ADHA) گفته می شود.
امیدواریم در پایان این مقاله به سوالات شما، مبنی براینکه بیش فعالی چیست؟ _صفر تا صد تشخیص و درمان بیش فعالی چگونه است پاسخ داده باشیم.
بیش فعالی در کودکان
در کودکان و افراد در حال بلوغ، شایع ترین اختلال رفتاری مربوط به بیش فعالی (ADHD ) است. بیش فعالی در کودکان اغلب در دوران ابتدایی مدرسه و یا در هنگام بلوغ اتفاق می افتد.
با درمان بیش فعالی در کودکان می توان از بروز مشکلاتی که در بزرگسالی توسط این افراد ایجاد می شود، جلوگیری کرد. تحقیقات نشان از این دارد که 25 تا 40 درصد زندانیان در کودکی بیش فعالی داشته اند که درمان نشده است.
انواع بیش فعالی
انواع بیش فعالی را می توان به اختلال بیش فعالی و اختلال کم توجهی تقسیم کرد.
1. اختلال بیش فعالی (پرتحرک)
افراد درگیر این نوع از بیش فعالی، در عین ناباوری تمرکز خود را در مسائل از دست نمی دهند و غالبا فعالیت بدنی بالایی دارند.
2. اختلال کم توجهی
یکی دیگر از انواع بیش فعالی اختلال کم توجهی است. افراد درگیر این نوع از بیش فعالی تحرک زیادی ندارند و بیشترین مشکل آنها در قسمت تمرکز کردن است .
علائم بیش فعالی در کودکان
علائم بیش فعالی در کودکان بسته به اینکه کودک درگیر کدام نوع از بیش فعالی است متفاوت است.
علائم بیش فعالی پر تحرک
کودکانی که به نوع اول گفته شده از بیش فعالی مبتلا هستند ، مشاهده علائم زیر در آن ها نگران کننده است:
1. داشتن دست و پای بی قرار توسط افراد درگیر بیش فعالی
2. عدم ثبات برای نشستن طولانی مدت در یک جا که به تغییر صندلی یا تغییر مکان می انجامد.
3. ایجاد سر و صدای مداوم توسط این افراد
4. افراد درگیر این نوع از بیش فعالی کارشان را بدون تفکر اولیه و اندیشیدن به انتهای کار انجام می دهند.
5. این افراد نمی توانند منتظر بمانند مثلا قبل از پایان پرسش شما، اقدام به پاسخ می کنند.
6. پر حرفی می تواند یکی از نمود های ذهن پر کار افراد درگیر بیش فعالی باشد.
7. از تخریب استقبال می کنند و به بهبود اوضاع توجهی ندارند.
8. مدام در حال راه رفتن و حرکت هستند.
9. انرژی فیزیکی بیش از حدی دارند. باصطلاح از دیوار راست بالا می روند.
در ایام همه گیری کرونا موسسه کیان آمادگی این را دارد که به صورت شبانه روزی خدمات تزریقات در منزل را برای داروهای تزریقی شما ارائه دهد.
علائم در کودکان با اختلال کم توجهی
علائم بیش فعالی در کودکان در نوع اختلال کم توجهی به شرح زیر است:
1. پرت شدن حواس با کوچک ترین محرک.
2. عدم دستور پذیری افراد درگیر این نوع از بیش فعالی
3. این افراد بسیار فراموشکار هستند.
4. گم کردن غیر عمد لوازم و دارایی شان
5. نداشتن تمرکز برای برنامه ریزی و سازماندهی کارها
6. عدم توانایی تمرکز روی یک موضوع بیش از 5 دقیقه
7. تظاهر به گوش دادن سخنان فرد روبه رو که ناشی از نداشتن تمرکز توسط این افراد است.
8. از روی بی دقتی دچار اشتباه می شوند
9. واکنش سریع در حین ناراحتی
تشخیص بیش فعالی کودکان از روی علائم
علائم بیش فعالی در کودکان باید شرایط زیر را داشته باشد:
- کودک مورد نظر باید حداقل 6 علامت از علامت هایی که در قسمت بالا (اختلال بیش فعالی _اختلال کم توجهی ) گفته شده داشته باشد.
- کودک کمتر از 5 سال سن نداشته باشد.
- علائم بیش فعالی در کودکان قبل از 7سالگی کودک مشاهده شده باشد.
- بروز علائم بیش فعالی در کودکان 6 ماه (در نوع اختلال بیش فعالی) و 9 ماه (در اختلال کم توجهی) تداوم داشته باشد.
البته گروه دیگری نیز وجود دارد که علائم بیش فعالی در کودکان در آنها متفاوت و ترکیبی از دو نوع بیش فعالی (اختلال بیش فعالی _اختلال کم توجهی )است. از مشاهده علائم بیش فعالی در کودکان خود نترسید، زمان تداوم مهم است.
دریافت متخصص ریه در منزل در همه گیری کرونا برای افراد دارای مشکل بیش فعالی به صورت شبانه روزی مهیا شده است. اومیکرون می تواند همزمان با بیش فعالی فرد را درگیر کند.
تست بیش فعالی کودکان
تست بیش فعالی کودکان توسط متخصص و از طریق مصاحبه ، آزمونIVA-2 (تست نوروسایکولوژی) ، آزمون پزشکی انجام می گیرد.
مصاحبه :
گام اول برای تست بیش فعالی کودکان، جمع آوری اطلاعات است. بدین منظور اطلاعاتی از همه اعضای خانواده، مربیان مهد و معلمان ، پرستار خانگی و……از طریق مصاحبه یا پرسش نامه جمع آوری می شود. وجود اختلال حسی در کودکان بیش فعال می تواند باعث بی قراری آنها شود. پرسشنامه نمایه حسی 2(sensory profile) مهم ترین پرسشنامه است که به این اختلال کودکان (از بدو تولد تا 14 سالگی)می پردازد.
آزمون IVA-2 :
یک آزمون تخصصی است که توجه و تمرکز فرد بیش فعال را در 2 حوزه دیداری و شنیداری ارزیابی کرده و به تشخیص بیش فعالی کمک می کند.
دیگر آزمون های کمک کننده برای تست بیش فعالی کودکان :
• آزمون COG
• آزمون ارزیابی توجه IVA
• آزمون ارزیابی اختلال بیش فعالی CANTAB
آزمون پزشکی :
امکان تداخل علائم بیش فعالی با سایر بیماری ها را بررسی می کند تا تست بیش فعالی کودکان بدون خطا انجام گیرد و گزینه علت های احتمالی این علائم از قبیل سایر بیماری ها را حذف می کند.
عوارض در کودکان بیش فعال
عوارض بیش فعالی بسته به اینکه فرد مبتلا در کدام گروه سنی قرار دارد متفاوت است این عوارض در کودکان مبتلا به ADHD یا بیش فعالی به شرح زیر است:
مشکلات تحصیلی
در مسائل درسی با مشکل مواجه اند اغلب با افت تحصیلی و قضاوت سایرین روبه رو هستند.
وقوع تصادفات
از عوارض بیش فعالی می توان به اینکه : تصادفات و صدمات در افراد مبتلا به بیش فعالی نبست به کودکان دیگر بیشتر است؛ اشاره کرد. برای جابه جایی بیماران ناشی از تصادفات و صدمات درخواست آمبولانس خصوصی بهترین گزینه است.
مشکلات شخصیتی
از دیگر عوارض ADHD عزت نفس پایین تر داشتن افراد بیش فعال نسبت به همسن های خود است.
ارتباط گیری ضعیف
در تعامل و بر قراری ارتباط با افراد جامعه دچار مشکل بوده و احتمال پذیرفته شدنشان کمتر است.
اختلال سلوک
اختلال سلوک ( فرد دارای رفتارهای ضد اجتماعی مانند: تخریب اموال، دزدی، دعوا و آسیب رسان به موجودات است) در این افراد بیشتر است. بروز این رفتار ممکن است در پی ابتلا به بیش فعالی و عوارض بیش فعالی باشد.
اختلال نافرمانی مخالف
افراد مبتلا به بیش فعالی ممکن است اختلال نافرمانی مخالف (ODD) داشته باشند. همیشه با شخصیت های دارای اقتدار سرستیز و نافرمانی دارند.
مشکلات یادگیری
افراد دارای بیش فعالی امکان دارد با اختلالات یادگیری مواجه شود مثل : مشکل در نوشتن ، خواندن ، برقراری ارتباط و یادگیری .
اختلالات اضطرابی
این اختلالات در افراد بیش فعال بیشتر است و شامل : نگرانی و استرس شدید، اختلال وسواس فکری جبری (OCD) می باشد.
اختلالات مصرف مواد
گرایش به مصرف مواد مخدر ، الکل ، قلیان و سیگار در این افراد نسبت به سایرین بیشتر است. بروز این تمایل می تواند از عوارض بیش فعالی باشد. مصرف مواد امکان ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش می دهد. اکو قلب در منزل برای بیماران متقاضی به صورت شبانه روزی ارائه می شود.
اختلالات خلقی
اختلالات خلقی که با افسردگی، تحریک پذیری، عدم تحمل ناامیدی و رفتار های شیدایی نمود پیدا می کند. حیطه فعالیت متخصص داخلی بسیار گسترده و شامل درمان افسردگی نیز می باشد با ویزیت متخصص داخلی در منزل عوارض بیش فعالی را درمان کنید.
اختلال طیف اوتیسم
افراد بیش فعال بیشتر در معرض این اختلال که وضعیت مرتبط با رشد مغز است قرار می گیرند این اختلال بر نحوه تعامل و درک دیگران تاثیرگذار است.
سندرم تورت
این اختلال همان تیک عصبی عامیانه است که نشان از حرکات یا صداهای تکراری غیر قابل کنترل و به صورت ناخواسته است. بروز این اختلال یکی از عوارض بیش فعالی است.
بیش فعالی بزرگسالان
بسیاری از افراد بزرگسال از ابتلای خود آگاه نیستند. اگر بیش فعالی ( ADHD) در کودکی درمان نشود تا بزرگسالی ادامه می یابد. علائم بیش فعالی بزرگسالان با توجه به سن فرد درگیر بیش فعالی متفاوت است .
علائم بیش فعالی در برخی از افراد با افزایش سن کاهش یافته اما در برخی افراد بزرگسال، علائم همچنان با شدت و قوت خود باقی می ماند. علائم از خفیف تا شدید فرد را دچار مشکل عمده در تمرکز، توجه به روابط اجتماعی، ثبات در رفتار می کند.
چهار درصد از بزرگسالان به بیش فعالی مبتلا می شوند هوش و توانایی یادگیری این افراد بالاست اما به دلیل عدم تمرکز در یک موضوع موفقیت چندانی در هیچ زمینه ای به دست نمی آورند.
علامت بیش فعالی در بزرگسالان
بیش فعالی بزرگسالان دارای دو خصیصه اصلی است:
1. فعالیت زیاد
2.عدم تمرکز
عوارض در بزرگسالان
با توجه به این دو خصیصه ، شاهد بروز عوارض و مشکلات زیر در افراد بزرگسال خواهیم بود:
• بیش فعالی در بزرگسالان منجر به مشکل در اولویت بندی و برنامه ریزی در فعالیت های روزانه می گردد.
• فراموشی جلسات کاری، ضرب الاجل ها یا خرید منزل از علائم این بیماری در بزرگسالی است.
• این افراد چون نمی توانند بیش از 5 دقیقه بی حرکت باقی بمانند لذا در ترافیک، صف های انتظار ادارات و….دچار بی حوصلگی و در مواردی خشم آنی می شوند که در صورت عدم کنترل به وقوع جرم می انجامد.
تست بیش فعالی بزرگسالان
تست بیش فعالی بزرگسالان در اصطلاح کانرز (caars) نامیده می شود و بر مبنای دو مولفه ی ۱. خود گزارشی ۲. ارزیابی مشاهده گر تنظیم شده است و به دلیل تحقیقات گسترده دامنه روانسجی مناسب و معتبری دارد.
تست بیش فعالی بزرگسالان (caars) اولین بار در سال ۱۹۶۹ مورد استفاده قرار گرفت. این تست نشانه های بیش فعالی در فرد بزرگسال اعم از عدم تمرکز _ توجه و تکانشگری را با ملاک های DSM5 (راهنمای تشخیصی و آماری اختلال روانی منتشر شده توسط انجمن روان پزشکی آمریکا) تطبیق می دهد و یک ادغام از دانش ، مهارت بالینی ، فنون روان سنجی را در سطح عالی به نمایش می گذارد.
این تست شامل 66 سوال و 9 مقیاس جمع بندی شده تجربی است.
صدور گواهی فوت در منزل یکی از خدمات شبانه روزی کیان در تهران و کرج می باشد.
تفاوت های مغزی افراد بیش فعال
تفاوت های مغزی افراد بیش فعال را نمی توان با اسکن مغزی تشخیص داد. مغز افراد بیش فعال با افراد عادی دارای تفاوت هایی است تفاوت های مغزی افراد بیش فعال را در بخش های زیر مشاهده می کنیم:
1. عملکرد مغز
مغز انسان چندین شبکه عصبی برای فعالیت های ذهنی فرد ترتیب می دهد که این شبکه ها سرعت بالایی در تبادل اطلاعات و تنظیم با شرایط فرد دارند. در مغز افراد بیش فعال این شبکه ها کارایی کمتری دارند یا انسجام آن ها طول می کشد. ویزیت متخصص مغز و اعصاب در منزل از دیگر خدمات موسسه کیان در حوزه پزشکی است.
“شبکه حالت پیش فرض” یک نمونه است. این شبکه وظیفه استراحت مغز را برعهده دارد در افراد بیش فعال مغز، زمان بیشتری را برای خاموش نگه داشتن این شبکه صرف می کند تا فرد بتواند تمرکز داشته باشد.
هم چنین تفاوت مغزی افراد بیش فعال در نحوه عملکرد انتقال دهنده های عصبی (دوپامین_نورا اپی نفرین_)) قابل چشم پوشی نیست.
2. ساختار مغز
مغز افراد بیش فعال در چندین منطقه تفاوت های مهم دارد که با MRIf عملکرد غیر طبیعی در چندین منطقه از مغز این افراد قابل شناسایی است. رادیولوژی در منزل یکی از خدمات به روز موسسات معتبری همچون کیان می باشد.
3. رشد مغز
(اندازه کمی کوچکتر مغز در عین داشتن هوش بالا یا کاهش حجم دستگاه لیمبیک در مغز از دیگر تفاوت های مغزی افراد بیش فعال است)
آیا بیش فعالی درمان می شود؟
در پاسخ به اینکه آیا بیش فعالی درمان می‌شود ؟ باید گفت بیش فعالی یک اختلال بدون درمان قطعی دارویی محسوب می شود اما والدین و معلمان با شناخت علائم _نشانه ها و مشاوره با متخصصان می‌توانند یک سری رفتارهای جهت دار برای هدایت رفتار کودک به سمت تعدیل علائم _نشانه های بیش فعالی انجام دهند.
وظایف والدین جهت کمک به درمان
وظایف والدین جهت کمک به درمان بیش فعالی به شرح زیر است:
۱: در وهله نخست والدین و افرادی که با بیش فعالی کودک مواجه هستند باید مطالعات بسیاری در زمینه بیش فعالی _روانشناختی داشته و ارتباط مستمر با مشاوران را قطع نکنند.
۲: والدین و معلمان برنامه های خاصی را برای ارتباط بهتر و کنترل علائم در منزل و مدرسه طراحی و برنامه ریزی کنند.
۳: والدین و معلمان ارتباط تنگاتنگ برای تبادل گزارش از فعالیت های کودک درگیر بیش فعالی در خانه و مدرسه داشته باشند.
۴: ترک کارهای تحریک زای انرژی در منزل توسط والدین
۵:علاوه بر برنامه ریزی برای خود والدین ، برای کودک درگیر بیش فعالی نیز برنامه زمانی مشخص مثلا برای خوابیدن ، مطالعه و…آماده کنید.
درمان بیش فعالی
روش های درمان بیش فعالی در بزرگسالان و کودکان شامل : دارو درمانی ، مشاوره روان پزشکی و رفتار درمانی می باشد. عمده داروها برای درمان بیش فعالی در دو گروه زیر قرار دارند:
• محرک
شامل متیل فنیدیدها مثل ریتالین و آمفتامین ها مثل آدرال که با تولید دوپامین و نوراپی نفرین در قشر جلوی مغز اثر می گذارند. احتمال اثر داروهای محرک در درمان بیش فعالی کودکان 80 درصد می باشد.
• غیر محرک
داروی کلبری (Qelbree) برای کودکان درگیر بیش فعالی 6 تا 17 سال تایید شده است.
داروی بیش فعالی کودکان
داروها علائم بیش فعالی کودکان را تعدیل و کنترل می کنند. داروهای متعددی در این زمینه توسط کمپانی های دارویی در جهان وارد بازار شده است اما هرگز نمی توان برای دو شخص، یک دارو با دوز یکسان تجویز کرد. پارامتر های زیادی در انتخاب دارو برای درمان بیش فعالی در کودکان ، نوجوانان و بزرگسالان دخیل هستند که توسط پزشک هنگام تجویز لحاظ می شوند. لذا هرگز خوددرمانی نکنید.
سوالات رایج
در عصر حاضر و با توجه به آپارتمان نشینی چندین پرسش در ذهن والدین پیش می آید که:
میتوان با بیماری بیش فعالی به زندگی معمولی ادامه داد؟
بله. بیش فعالی درمان دارد و افراد مبتلا می توانند با بهره مندی از روش های جدید به زندگی عادی و معمولی خود ادامه دهند.
دامنه آزادی کودکان تا چه حد می باشد و خط قرمز این رفتار کجاست؟
مهم ترین مسئله در تفاوت رفتار شیطنت آمیز کودکان با بیش فعالی ، تداوم رفتار می باشد. هر تحرکی نشان دهنده ی ابتلا نیست. از روش های تشخیصی استفاده کنید.
آیا رفتار کودک ما بیش فعالی محسوب می شود ؟
اطلاعات خود را در زمینه این بیماری افزایش داده و به پزشک مراجعه کنید حتی می توانید ویزیت متخصص اطفال در منزل امتحان کنید. بدین منظور رفتار کودک خود را برای ارائه به پزشک ثبت کنید.
نحوه رفتار با کودکان درگیر بیش فعالی چگونه است؟
نحوه رفتار را روانشناس ، روانپزشک ، متخصص اطفال گرایش تکاملی _رفتاری تعیین می کنند. گام به گام با برنامه متخصص برای نتیجه گیری بهتر پیش بروید.
درمان قطعی برای کودکان درگیر بیش فعالی چیست؟
درمان قطعی مجموعی از چندین روش ترکیبی است.
در صورت عدم درمان چه مشکلاتی برای خانواده و اجتماع پیش خواهد آمد؟
40 درصد احتمال دارد عدم درمان منجر به بروز رفتار های خشونت آمیز و وقوع جرائم در بزرگسالی گردد. خانواده ای بدون مشکلات رفتاری و جامعه ای آرام از نتایج درمان موفقیت آمیز است.
درحال حاضر شرکت خدمات پزشکی در منزل کیان در زمینه انجام خدمات پزشکی در حال ارائه فعالیت می باشد کاربران می توانند برای مشاوره درباره تشخیص و درمان بیش فعالی با مشاوران و پزشکان با تجربه این شرکت تماس حاصل کنند و از خدمات آن بهره‌مند شوند.
بنابراین اگر پرسشی با موضوع بیش فعالی دارید بدون نگرانی با ما در میان بگذارید. کارشناسان ما تا حد امکان یاریگر شما خواهند بود.
هم چنین شرکت خدمات پرستاری کیان، به صورت 24 ساعته آماده ارائه خدماتی مانند، تزریق سرم در منزل می باشد و ویزیت متخصص عفونی در منزل از دیگر خدمات موسسه کیان می باشد.