آزمایش Fbs چیست ؟ علل تجویز ، عدد نرمال + شرایط انجام

آزمایش fbs در بارداری

ترس از ابتلا به دیابت بارداری باعث شده مادران در پی اطلاعاتی از آزمایش fbs در بارداری باشند. دیابت بارداری ؛ نامی آشنا برای مادران باردار است اکثر مادران در سه ماه اول و دوم نگرانی خاصی درباره افزایش قند خون و ابتلا به دیابت بارداری ندارند. هرچند انجام آزمایش fbs در بارداری یک امر روتین در ابتدای آن می باشد.

کاهش ترشح انسولین در انتهای دوران بارداری و افزایش قند خون عوارضی مانند : افزایش احتمال ابتلا به عفونت ادراری ، افزایش احتمال سقط ، افزایش فشار خون ، افزایش مایع آمینوتیک ، زردی نوزاد و..  را در پی دارد ؛ همه اینا ضرورت انجام تست fbs  در بارداری را بیش از پیش نشان می دهند لذا پشت گوش نیندازید. 

میزان نرمال fbs در بارداری

میزان نرمال fbs در بارداری 140 میلی گرم / دسی لیتر می باشد چنانچه شاهد عددی بالاتر بین 140 تا 200 میلی گرم/ دسی لیتر بودید. پزشک برای شما یک آزمایش دوباره با نام OGTT می نویسد این بار علاوه بر قند خون ناشتا ؛ قند خون یک ساعته + دوساعته و سه ساعته را برایتان تجویز می کند. اعداد زیر نشان دهنده عدم ابتلای شما به دیابت بارداری هستند :

قند خون ناشتا = 95

قند خون 1 ساعته = 180

قند خون 2 ساعته = 165

قند خون 3 ساعته =140

اگر همه اعداد نرمال باشند، نیازی به آزمایش مجدد نیست. اگر یکی از این اعداد متفاوت باشد، شما باید یک ماه دیگر این آزمایش را تکرار کنید. اگر دو عدد متفاوت در برگه جواب آزمایش OGTT وجود داشت یعنی شما به دیابت بارداری مبتلا هستید.

شرایط انجام آزمایش  fbs

همانگونه که از نامش مشخص است از مهم ترین شرایط انجام آزمایش fbs  ناشتا بودن در مدت زمان 8-12 ساعت قبل از آزمایش می باشد. در حقیقت ؛ آزمایش fbs  از جمله آزمایشات روتین چکاپ است که به توصیه متخصصان هر 6 ماه یکبار انجام میشود. البته به افرادی که خطر ابتلا به دیابت در آنها بالاست توصیه میشود فاصله زمانی کمتر از 6 ماه را انتخاب کنند. 

توصیه ای دیگر از شرایط انجام آزمایش قند خون ناشتا ؛ بهترین زمان برای انجام تست fbs قبل از ساعت 9 صبح است. نوشتن نسخه برای انجام تست قند خون ناشتا یا تفسیر جواب آزمایش fbs را می توانید از طریق پزشکان مجرب اعزامی کیان به منزل خود پیگیری کنید. کافیست پزشک در منزل شرق تهران یا سایر مناطق را درخواست کنید.

عوامل موثر بر تست قند خون ناشتا

با آگاهی از عوامل موثر بر تست قند خون می توانید از میزان خطای آزمایش fbs کاسته و جواب دقیق تری به دست آورید.

• ابتلا به بیماری هایی نظیر کم خونی یا نقرس باعث اختلال در جواب آزمایش fbs و به دست آوردن میزان دقیق گلوکز خون خواهد شد. 
• بودن در ارتفاعات یا زندگی در هوای گرم و مرطوب از گزینه های ایجاد کننده اختلال در جواب دقیق آزمایش fbs هستند.
• از دیگر عوامل موثر بر تست قند خون ؛ مصرف ویتامین c می باشد.

 

روش انجام تست fbs 

در گذشته روش انجام تست fbs  فقط مبنی بر نمونه گیری خون با سرنگ توسط افراد مجرب بود. اما امروزه نحوه انجام آزمایش fbs نیاز به آموختن مهارت خاصی همچون رگ گیری ندارد بلکه افراد بزرگسال می توانند آنرا در خانه انجام دهند کافیست دستگاه قند خون را در منزل داشته باشند. البته موسساتی وجود دارند که با اعزام پرستار به خانه متقاضیان جهت رگ گیری و انجام آزمایش fbs در منزل ؛ این مسئولیت را بر عهده گرفته اند.

نحوه انجام تست قند خون در خانه 

اگر در خانه خود , دستگاه اندازه گیری قند خون را دارید بهتر است صبح زود و ناشتا اقدام به انجام آزمایش fbs کنید. در صورتی که به دنبال دانستن نحوه انجام تست قند خون در خانه بدون دستگاه هستید باید بدانید از طریق رگ گیری و گرفتن نمونه خون امکانپذیر بوده و نمونه باید به آزمایشگاه فرستاده شود. امروزه انجام تست قند خون در منزل با دستگاه و بدون دستگاه محقق شده است. روش اندازه گیری تست fbs با دستگاه در خانه بدین شرح می باشد.

1. ابتدا دستان خود را شُسته و خشک نمایید. برای احتیاط بیشتر , محل زدن سوزن را ضدعفونی کنید. 
2. نوار تست قند خون را درون دستگاه قرار دهید.
3. انگشت خود را با لانستی ( سوزن همراه لوازم اندازه گیری قند خون ) سوراخ کنید.
4. آزمایش قند خون به لااقل یک قطره خون نیاز دارد با فشار و ماساژ به خروج قطره خون کمک کنید.
5. نوار آزمایش قند را با خون خارج شده تماس داده و نگه دارید.
6. چند ثانیه صبر کنید دستگاه میزان گلوکز یا رقم تست قند خون را نشان خواهد داد.
7. در صورتی که نتایج متعدد و غیر قابل قبولی از دستگاه دریافت می کنید. ابتدا دستگاه خود را کالیبره کنید سپس نوار تست را بررسی نمایید.

 

علائم قند خون بالا

با مشاهده علائم قند خون بالا برای تجویز آزمایش fbs  توسط پزشک اقدام نمایید. می دانستید در عصر نو ؛ امکان حضور انواع متخصص در خانه متقاضیان فراهم شده است ویزیت پزشک در منزل غرب تهران تنها یکی از این موقعیت های مثبت ایجاد شده می باشد. نشانه های بالا بودن قند خون شامل: 

• تشنگی زیاد
• تاری دید 
• تکرر ادرار 
• کاهش وزن 
• خستگی 
• سردرد
• بوی شیرین در ادرار

 

علائم قند خون پایین

همیشه بالا بودن قند خون مشکل ساز نیست. بلکه عکس آن هم صدق می کند یعنی باید به دنبال علائم قند خون پایین بود و به موقع آن را درمان نمود. نشانه هایی از پایین بودن قند خون که شما را به سمت دادن آزمایش fbs  سوق می دهند عبارتند از :

• عدم تمرکز ، تشنج
• لرزش بدن و تعریق
• خستگی و ضعف
• سردرد ، سوزن سوزن شدن بدن
• گرسنگی زیاد 
• تاری دید 
• رنگ پریدگی پوست
• درد عضلانی
• تهوع و استفراغ
• گیجی ، پرخاشگری
• ضربان قلب نامنظم یا سریع

استفاده از سرم تقویتی و انجام سرم تراپی در منزل یکی از راه هایی است که برای جبران ضعف یا آب و مایعات از دست رفته با تهوع و استفراغ کاربرد دارد. 

علت قند خون پایین چیست؟

به افت قند خون ” هیپوگلیسمی ” گفته می شود که در آن ، میزان گلوکز خون پایین تر از حد نرمال fbs یعنی کمتر از 70 می باشد. افت قند خون خود را با مراجعه به پزشک غدد علاج کنید. با درخواست ویزیت متخصص داخلی در منزل می توان از مهارت انواع متخصص از جمله فوق تخصص غدد در خانه بهره برد. افت قند خون بی دلیل نمی تواند رخ دهد حتما علتی دارد. چندین علت قند خون پایین عبارتند از :

1. زدن انسولین

مهم ترین علت افت قند خون در آزمایش fbs و سایر زمان ها استفاده از داروهای دیابت است که پس از مصرف آنها فرد با افت گلوکز خون مواجه می شود. لذا میتوان گفت از عوارض داروهای دیابت ؛ افت قند خون می باشد. 

• تغذیه نامناسب

سوءتغذیه یا بی اشتهایی عصبی ؛ دیگر علت پایین بودن قند خون در آزمایش fbs است.

• ورزش کردن

بعد از ورزش کردن نیز شاهد کاهش قند خون هستیم. لذا می توان ورزش شدید را در فهرست علل پایین بودن قند خون گنجاند.

• عوارض جانبی داروها

مصرف برخی از داروها (مثل کینین در درمان مالاریا) باعث تشدید هیپوگلیسمی در کودکان و افراد دارای نارسایی کلیه می شود.

• نوشیدن الکل 

مشروبات الکلی می تواند علت افت قند خون باشد. با کاهش قند خون به بیمارستان مراجعه کنید یا خدمات تزریقات در منزل برای دریافت سرم درخواست کنید.

• ابتلا به بیماری های کبدی _کلیوی

همچون سیروز یا هپاتیت  یا نارسایی کلیوی موجب پایین بودن آزمایش fbs در کودکان و بزرگسالان خواهد شد.

• تولید انسولین بیش از حد

برخی از سرطان ها مثل تومور لوزالمعده یا بزرگ شدن سلولهای پانکراس نیز از دلایل پایین بودن آزمایش fbs می توانند باشند. 

• عدم ترشح هورمون

کمبود برخی از هورمون ها در افت قند خون نقش دارند. هیپوفیز و غده آدرنال مسئول ترشح این هورمون ها هستند. اختلال در فعالیت این دو غده می تواند علت fbs پایین در آزمایش خون باشد.

علت بالا بودن قند خون ناشتا

طبیعتا بالا بودن قند خون دارای اثرات منفی بر بدن است اینجا با چندین علت بالا بودن قند خون ناشتا آشنا می شویم که عبارتند از :

• مصرف شیرینی و چربی بیش از حد در وعده شام
• دیر شام خوردن
• نداشتن فعالیت بدنی
• عدم تزریق به موقع انسولین
• استرس داشتن و قرار گیری در برخی موقعیت ها ( کم خوابی _ بدخوابی _ بیخوابی)
• ابتلا به برخی بیماری ها (تب ، عفونت ، آنفولانزا ، سرماخوردگی)

تزریقات در منزل کرج از دیگر گزینه های پیش روی شما برای دریافت داروهای تزریقی و سرم تقویتی می باشد.